Cúng ông Công ông Táo sau 23 tháng Chạp

Theo tín ngưỡng dân gian, 12h ngày 23 tháng Chạp là thời điểm ông Công ông Táo đã bay về chầu trời. Mỗi năm chỉ có một ngày Ngọc hoàng nghe các Táo báo cáo, do đó Táo quân cần phải lên thiên đình đúng giờ để kịp vào chầu. Nếu Táo nào lên thiên đình sớm thì phải chờ đến ngày thiết triều và táo nào lên muộn thì không tham gia được. Vì thế, việc cúng lễ cần làm trước thời gian này. 

Không nên cúng lễ ông Công ông Táo sau ngày 23 tháng Chạp.

Tuy nhiên, không nên cúng ông Công ông Táo quá sớm, tuyệt đối tránh cúng vào đúng ngày rằm tháng Chạp; nên từ ngày 20 tháng Chạp, nhiều gia đình đã làm cơm đã cúng lễ. Trong thời gian cúng, khi hương cháy hết 2/3 là có thể hóa vàng mã, phóng sinh cá chép để tiễn ông Táo về trời.

Những món kiêng dâng cúng

Về cỗ cúng ông Công ông Táo thì tùy thuộc vào điều kiện, gia chủ có thể lễ chay hay mặn đều được. Lễ chay gồm có cau trầu, nước và hoa quả. Lễ mặn gồm giò chả, chân giò, xôi và các món ăn cổ truyền khác.

Vì là ngày lễ quan trọng nên nhiều gia đình thường làm mâm cơm thịnh soạn với nhiều món khác nhau. Tuy nhiên, các món ăn làm từ vịt, chim, ngỗng, trâu, dê, chó, mực... được cho là không nên có trong mâm cơm cúng ông Công ông Táo.

Khấn xin tài lộc, sung túc và tình duyên

Theo các chuyên gia phong thủy, lễ cúng 23 tháng Chạp mang ý nghĩa tiễn ông Công ông Táo về trời để báo cáo việc lớn việc nhỏ trong năm của gia chủ với thiên đình. Vì thế việc cầu xin phú quý, sung túc hay tình duyên là không nên.

Gia chủ chỉ xin Táo quân bẩm báo điều tốt, bớt nói điều không hay.

Đặt mâm lễ tùy tiện

Nếu gia chủ có ban thờ Táo quân ở dưới bếp thì có thể đặt mâm lễ cúng ở đây, song vẫn cần có  mâm lễ nữa ở ban thờ chính, bởi theo quan niệm dân gian thì ông Công là thần Thổ công, cai quản đất đai trong nhà. Cúng ông Công ông Táo thì phải chú ý điều này.

Đặt mâm lễ ở nơi sạch sẽ, trang nghiêm.

Ngoài ra, xét theo ý nghĩa tâm linh thì việc cúng lễ phải được thực hiện ở nơi sạch sẽ, trang nghiêm nhất trong nhà. Bếp là nơi đun nấu, dù có lau dọn sạch sẽ đến mấy thì cũng vẫn là không gian sinh hoạt chung, không đủ trang nghiêm.

Ban thờ chính của gia đình là nơi thờ phụng các vị thần linh, đặt mâm lễ cúng ở đây mới thể hiện lòng thành kính của gia chủ với các vị thần linh. Khi cúng, nên đặt cá chép ở cạnh khu vực thờ cúng.

Cúng tiền âm phủ

Nhà nghiên cứu văn hóa Trịnh Sinh cho rằng, khi cúng ông Công ông Táo, gia chủ tuyệt đối không đốt tiền âm phủ. Vì ông Công ông Táo là thần tiên, không phải là vong hồn người âm.

Ngoài ra, trong dịp này, nhiều gia đình cũng sẵn sàng bỏ hàng triệu đồng mua vàng mã về đốt. Họ tin rằng dâng mâm cao cỗ đầy sẽ được Táo quân ban nhiều phước lộc, bỏ qua những việc làm xấu trong năm.

Tuy nhiên, điều này không chỉ gây tốn kém tiền của, không có lợi ích mà còn ảnh hưởng đến môi trường.

Rán cá chép

Nhiều gia đình thường chủ quan và nghĩ rằng việc phóng sinh cá là không cần thiết nên bắt cá chép rán lên để cúng Táo quân mà không biết rằng, đây chính là một trong những điều đại kỵ khi cúng ông Công ông Táo. Với Táo quân, cá chép là phương tiện di chuyển chứ không phải món ăn.

Ném cá chép từ trên cao xuống

Phóng sinh cá đúng cách mang ý nghĩa nhân văn lớn. Tuy nhiên, thả cá chép thế nào cho đúng ý nghĩa tâm linh và đúng mục đích bảo vệ môi trường thì không phải ai cũng hiểu biết đầy đủ.

Khi thả cá, nên dùng tay từ từ nghiêng miệng túi nylon hoặc đồ đựng cá xuống nước, để cá tự bơi ra. Hoặc bạn đặt cá vào lòng bàn tay, thả nhẹ nhàng xuống nước. Cần thao tác nhẹ nhàng nhưng nhanh gọn. Tuyệt đối không đứng ở thành cầu hay các điểm trên cao ném cá xuống làm cá có thể không sống được.

Đặc biệt, tuyệt đối không nên mua cá chép về rồi thả cá bừa bãi ra những nguồn nước ô nhiễm làm cá bị chết. Nếu phóng sinh cá chép, phải chọn môi trường sạch để cá dễ dàng sống được.

Ngoài ra, người trực tiếp thực hiện nghi lễ cúng ông Công ông Táo phải giữ thân thanh sạch. Khi hành lễ ăn mặc chỉn chu, gọn gàng kín đáo không mặc quần đùi, áo ba lỗ, váy ngắn…

Trong lúc khấn cúng phải giữ tâm thái hoan hỉ để tạo ra năng lượng tích cực trong thờ cúng và tâm linh.

Văn khấn ông Công ông Táo đầy đủ nhất theo chuyên gia phong thủy.

Dưới đây là cách chuẩn bị nghi lễ, văn khấn ông Công ông Táo một cách đầy đủ nhất theo tư vấn của chuyên gia phong thủy Lương Ngọc Huỳnh:

Nghi lễ cúng ông Công ông Táo:

Mâm lễ đặt ngoài trời giữa sân, hoặc nếu ở chung cư thì giữa nhà, mâm lễ đặt ở hướng Nam, nghĩa là ta quay mặt về hướng Nam mà hành lễ.

Lễ vật cúng ông Công ông Táo gồm có:

- Một chiếc lọng màu đỏ có diềm vàng để che nắng che mưa.

- Một chiếc bàn đủ lớn để đặt mâm lễ, mặt bàn được trải tấm vải đỏ sang trọng ngay ngắn.

- Một miếng vải đỏ dài trải dưới đất như miếng thảm đỏ để đưa tiễn Thần Táo Quân.

- Một mâm lễ gồm Gà trống trắng, xôi đỏ. Ba chén rượu ba màu đỏ, trắng, vàng. Ba chén trà ba loại mùi vị khác nhau.

"Màu đỏ mang lại vận khí tốt. Màu trắng mang lại tài lộc. Màu vàng mang lại sự bình an."

Ngoài ra mâm lễ mặn có thể thêm các món sơn hào hải vị khác tùy theo điều kiện từng gia đình.

- Một mâm hoa quả " ngũ quả" đầy đặn đẹp mắt, trên mâm quả có cài 9 bông hoa đồng tiền màu đỏ.

- Ba bộ quần áo, mũ, giày cho ba vị thần.

Gồm: Màu đỏ cho Thổ Công Táo Quân; Màu vàng cho Thổ Thần Thổ Địa; Màu trắng, cho Thổ Kỳ.

- Vàng thuyền, vàng thỏi, vàng lá cho ba vị mỗi vị 99 thuyền, 99 thỏi, 99 lá.

Lưu ý: Không đốt tiền âm phủ, vì họ là thần tiên, họ không phải là vong hồn... nếu đốt tiền âm phủ cho Thần Tiên là mạo phạm.

- Cá chép 3 con, nếu mua được ba con ba màu, đỏ, vàng, trắng là tốt nhất.

- 9 cây nến đỏ, 9 nén nhang.

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ lễ nghi cần thiết thì người lớn nhất trong nhà tắm rửa sạch sẽ, xúc miệng bằng rượu, trước khi làm thủ tục.

- Thắp nến và chú nguyện:

Khởi tâm thắp nến

Hào quang sáng bừng

Tâm thân thanh tịnh

Gạt bỏ phiền ưu

Thái thượng đại đan

Từ quang phổ chiếu

Con nhất tâm quy mệnh bái thỉnh lên Ngọc Hoàng Đại Đế cùng chư ngài Thần Tiên, Phật Thánh Mẫu chứng đàn.

Khi thắp nhang ta nguyện rằng:

Hương phần bảo đỉnh

Khí đạt huyền không

Thần nhân hợp nhất

Yết kiến nguyệt cung

Thần thông linh hiển

Pháp hiện cửu vân

Đan điền linh tụ

Tâm quy mệnh lễ

Con nhất tâm quy mệnh lễ xin cáo hạ lên Ngọc Hoàng Đại Đế cùng chư ngài Thần Tiên, Phật Thánh Mẫu.

(Quỳ xuống lễ 9 lễ)

Văn khấn ông Công ông Táo như sau:

(Ta viết văn khấn ông Công ông Táo vào một tờ giấy sớ màu đỏ hoặc màu vàng)

Kính lạy Thượng Đế.

Kính lạy Hỗn Côn sư tổ

Kính lạy Hồng Quân lão tổ

Kính lạy Hàng Ma Đại Đế thánh quân

Trừ Ma Đại Đế thánh quân

Giáo Hóa Đại Đế thánh quân.

Kính lạy Ngọc Hoàng Đại Đế.

Kính lạy Đông phương Thanh Đế, Nam Phương Xích Đế, Tây Phương Bạch Đế, Bắc Phương Hắc Đế.

Kính lạy Vương Mẫu Nương Nương.

Kính lạy Tam Thanh Sư Tổ. Nguyên Thủy Thiên Tôn, Đạo Đức Thiên Tôn, Linh Bảo Thiên Tôn. Huyền Thiên Chân vũ Đại Đế.

Kính lạy Càn Khôn đại chiến thần Cửu Thiên Huyền Nữ mẫu thiên cùng Cửu Thiên Ứng Nguyên Lôi Thanh Phổ Hóa Thiên Tôn, Thái Ất Cứu Khổ Thiên Tôn, Từ Hàng Chân Nhân, Thái Bạch Kim Tinh.

Kính lạy chính nhất tổng quản đại Thần Tài, Văn Thần Tài, Võ Thần Tài Ngũ Lộ Thần Thần cùng 81 Đường Thần Tài trong tam giới.

Kính lạy Ngũ thiên nguyên soái, Đông phương Nguyên Soái, Nam Phương Nguyên Soái, Tây Phương Nguyên Soái, Bắc Phương Nguyên Soái, Trung Thiên Địa Nguyên Soái cùng chư vị Thần Tiên cai quản ngũ lôi bộ.

Kính lạy Nhị thập bát Tú tinh quân, trị niên thái tuế tinh quân cùng chư vị tinh quân.

Kính lạy chư vị thần tướng:

Thượng đàm thần tướng thiên thiên tướng.

Trung đàm thần tướng thiên thiên binh.

Hạ đàm thần tướng thiên thiên mã.

Kính lạy Tứ Hải Long Vương: Đông Hải Long Vương, Nam Hải Long Vương, Tây Hải Long Vương, Bắc Hải Long Vương.

Kính lạy Diêm Vương Phong Đô Đại Đế cùng thập điện Diêm La Vương.

Kính lạy chư ngài Sơn thần, Long thần, Thổ địa, Thổ công táo quân, Thổ kỳ, Thành Hoàng Bản Thổ, chư ngài Thần Linh miếu viện bản địa hạ đàn chứng giám.

Hôm nay là ngày 23 tháng chạp năm..... Là ngày Thần Táo Quân về trời tấu sớ.

Tín chủ con tên là... sinh ngày... tháng... năm... nguyên quán... địa chỉ thường trú... xin Trấn minh, nhất tâm lòng thành sửa soạn lễ vật, tiền vàng cùng sơn hào hải vị, tửu trà, Hoa quả, nhang đăng cung kính tấu sớ lên Thượng Đế Ngọc Hoàng Đại Đế cùng chư ngài, cầu xin chư ngài khai ân hạ đàn chứng giám cho nghi lễ tiễn thần Thổ Công Táo Quân về trời tấu sớ lên Ngọc Hoàng Đại Đế.

Con xin nhất tâm kính định lòng thành cẩn cáo rằng:

Trong năm qua nhờ ân phúc của Thượng Đế, Ngọc Hoàng Đại Đế cùng chư ngài mà gia đình chúng con được mạnh khoẻ, hạnh phúc, an khang, công việc hanh thông như ý. ( Nếu có khó khăn gì cũng kể ra được )…

Thời khắc này Thần Táo Quân về trời dâng tấu sớ. Gia đình chúng con nhất tâm sửa soạn lễ vật, với tấm lòng thành kính biết ơn Thượng Đế, Ngọc Hoàng Đại Đế cùng chư ngài đã ban ân huệ cho gia đình chúng con trong năm Nhâm Dần, chúng con xin được đa tạ và cung tiễn Thần Thổ Công Táo Quân Thổ Kỳ về trời tấu xin Thượng Đế, Ngọc Hoàng Đại Đế.

Muôn tâu rằng:

Năm Nhâm Dần vừa qua, nhân loại tiếp tục gặp nhiều tai họa, d.ịch b.ệnh chưa hết thì c.hiến t.ranh lại nổ ra cùng với động đất, bão lũ khiến cho nhiều quốc gia khó khăn về kinh tế, lòng người thì bất an, các quốc gia trên thế giới còn nhiều chia rẽ bất hoà!

Chúng con hiểu rằng, trời có Cửu trụ đất có Cửu xà, vạn sự trong vũ trụ đều có Thiên Luật mọi tính toán của con người cũng không thể tránh được luật trời.

Nay kính mong Thần Táo Quân gợi ý lên Tam Thanh Sư Tổ, Ngọc Hoàng Đại Đế cầu xin lên Thượng Đế khai ân minh xét để sang năm mới, năm Quý Mão 2023:

- Nếu đất nước chúng con có phạm phải Thiên La Địa Võng, Dịch Bệnh Chiến Tranh, Thiên Tai chi ách thì cầu xin Thượng Đế ân xá hóa giải.

- Nếu đất nước chúng con có phạm phải Niên sát thần quân, Nguyệt sát thần quân, Nhật sát thần quân, Thời khắc sát thần quân thì cầu xin Thượng Đế ân xá hóa giải.

- Nếu gia đình con, họ hàng của con và nhân dân Việt Nam chúng con và nhân loại, có ai phạm phải Thái Tuế, kim lâu, tam tai, tam nương, hoang ốc, tương hình tương kỵ phạm phải sao xấu, phạm vào Tứ biến, Tuyệt mệnh, Lục sát, Họa hại, Ngũ quỷ thì cầu xin Thượng Đế, Ngọc Hoàng Đại Đế cùng chư ngài Thần Tiên Phật Thánh Mẫu khai ân đại xá và hóa giải.

Chúng con cầu nguyện kim Nhật khởi bình vô tai vô họa đoạn diệt chư hung nguyện bảo mệnh Thiên Tôn, tiêu tai giải ách Thiên Tôn, bình an hạnh phúc Thiên Tôn, Cầu xin Thượng Đế, Ngọc Hoàng Đại Đế ban cho nhân loại Bách Phúc Bách Lộc.

Chúng con nguyện cầu:

Nhất nguyện càn khôn minh tác.

Nhị nguyện khí tượng thanh hợp.

Tam nguyện thánh hiền vạn tuế.

Tứ nguyện hợp hòa bách lộc.

Ngũ nguyện thiên thời ấn lộ.

Lục nguyện địa phúc tường yên.

Thất nguyện tứ thời bát tiết vạn vật sinh thành.

Bát nguyện muôn gia tử tôn hiếu nghĩa.

Cửu nguyện không còn dịch bệnh chiến tranh.

Thập nguyện quốc phúc nhiều người tài hiền.

Thập nhất nguyện cho nhân loại thụ phúc.

Thập nhị nguyện vạn vật chúng sinh các bảo bình an.

Thập tam nguyện thế giới hưng vượng vạn tuế.

Thiên thượng hoàn thiên thượng. Địa phủ quy địa phủ. Phúc thần thánh đức lưu khoa giáo, Người người, nhà nhà gia nghiệp được tăng huy, Phúc lộc thọ trường sinh.

Nguyện cầu cho gia đình con được hưởng ân huệ của Thượng Đế để cầu tài tài đến, cầu phúc phúc lai, cầu đức đức thịnh, cầu lộc lộc tồn, cầu tuệ tuệ minh, cầu linh linh ứng, toàn thể gia quyến nhân an, vật thịnh, hiển vinh thụ huệ, thế thế chi an, muôn đời con cháu hưng vượng vạn tuế.

Chúng con luôn hiểu rằng: Quy phục Thượng Đế thì Vạn vật được bình an, Thượng Đế ban phúc thì chúng sinh sẽ trường tồn, bởi Thượng Đế là đấng tạo hóa toàn năng.

Chúng con xin cung kính biết ơn ân điển của Thượng Đế, Ngọc Hoàng Đại Đế, chư vị Đại Đế cùng chư ngài Thần Tiên, Phật, Thánh, Mẫu.

(Chúng con xin đa tạ, chúng con xin đa tạ, chúng con xin đa tạ!)

* Sau khi cúng xong thì quỳ lễ 9 lần.

* Lễ xong đi lùi ba bước rồi vái vọng đủ 8 hướng, sau đó mới được quay lưng đi.

* Chờ nhang cháy 1/3 ta đã có thể mang vàng mã đi hóa cho các vị thần. Hóa xong thì gói tro vào một tờ giấy màu đỏ sạch sẽ, rồi mang cá đi thả ở sông, suối, hay hồ nước nơi có dòng chảy lưu thông. Không nên thả ở những hồ nước bẩn, ao tù.

Ghi chú: Những gia đình có điều kiện thì làm được như vậy. Ai không có điều kiện thì thần tiên không bắt buộc phải lễ nghi trịnh trọng. Tùy theo hoàn cảnh của mình mà làm, có sao thì ta làm vậy, cốt ở tấm lòng thành kính là được.

Xuân Việt. Nguồn tổng hợp